Integracja jako cel inkluzji : pedagogiczne korzenie i aspekty spójności społecznej

Inkluzja bywa rozumiana jako pogłębiona integracja, przez co sama integracja traci często swój podstawowy sens dobrowolnej i spontanicznej relacji międzyludzkiej opartej na równości praw i wyrównywaniu szans życiowych (rozwojowych). Integracja jako pojęcie pedagogiczne wyrasta z idei powszechnej edukacji znanej od czasów Jana Amosa Komeńskiego, a współcześnie wpisuje się w filozoficzno-społeczne konteksty idei wolności i równości, stanowiąc ważny aspekt polityki społecznej spójności. Dość rzadko zwraca się natomiast uwagę na fakt, że społeczna (w tym edukacyjna) inkluzja może wbrew szlachetnym założeniom i bez świadomej intencji zmierzać ku zdominowaniu włączanej grupy mniejszościowej. Propozycja, by myśleć o integracji jako o celu inkluzji, dotyczy zarówno działań podejmowanych na gruncie edukacyjnym (zwłaszcza w odniesieniu do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi), jak i ogólniejszym obszarze polityki społecznej.