Von de Saussure zu einem kartografischen Ansatz : die Entstehung und Fortsetzung der Reflexion generativer Transformationsgrammatik

Im Beitrag werden die linguistischen Ansätze angefangen von de Saussure, über Chomsky bis hin zu kartographischen Forschungen von Rizzi und Cinque diskutiert. Die Sprachwissenschaft wird nach den Befürwortern der generativen Transformationsgrammatik als ein Teil der Psychologie verstanden und auf das Mentale ausgerichtet. Es wird dabei auf die Darstellung der Geschichte der Linguistik verzichtet, stattdessen konzentriert sich der Beitrag auf die Grundlagen der Entstehung und Entwicklung der generativen Transformationsgrammatik. Anschließend werden die Grundsätze einer der jüngsten Theorien, und zwar des kartographischen Ansatzes angesprochen, der im Vergleich zum Minimalistischen Vergleich Chomskys eine erweiterte Struktur der funktionalen Kategorien postuliert und infolgedessen komplexere und gleichzeitig universal gültig propagierte syntaktische Hierarchien annimmt. Der CFC-Ansatz wurde in der Kartographie vielschichtiger ausgebaut und schlägt ein Projekt der funktionalen Projektionen dar.

This article discusses linguistic approaches from de Saussure trough Chomsky to cartographic approach by Rizzi and Cinque. According to the proponents of transformational-generative grammar, linguistics is understood as a part of the psychology and is oriented towards the mental. The article focuses on the evolution of transformational-generative grammar. Furthermore the principles of one of the most recent theories, namely the cartographic approach were presented, which, in comparison to Chomsky’s Minimalist Program, postulates an extended structure of the functional categories and consequently assumes more complex and universally valid propagated syntactic hierarchies. The CFC in cartography has become more complex and this new approach proposes a project of functional projections. The author presents the evolution of transformational-generative grammar. The study ends with a summary of principles of one of the last theories, the cartographic approach.

W artykule omówiono teorie lingwistyczne od de Saussure’a poprzez Chomsky’ego aż do modelu kartograficznego Rizzi’ego i Cinque’a. Według zwolenników gramatyki transformacyjno-generatywnej lingwistyka rozumiana jest jako część psychologii, ściśle związanej ze zjawiskiem mentalnym. W pracy pominięto opis historii lingwistyki, koncentrując się na podstawach powstawania i rozwoju gramatyki transformacyjno-generatywnej. Następnie przedstawiono jedną z najnowszych teorii, a mianowicie model kartograficzny, który w porównaniu z Programem Minimalistycznym Chomsky’ego postuluje rozszerzoną strukturę kategorii funkcjonalnych i w rezultacie zakłada bardziej rozbudowane struktury składniowe. Kartografia proponuje zatem rozszerzenie lewej peryferii i przedstawia rozwinięty projekt rzutowania kategorii funkcjonalnych.