Wpływ wprowadzenia Europejskiego Systemu Handlu Emisjami na wartość przedsiębiorstw

Streszczenie

W dysertacji podjęto próbę oceny wpływu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na wartość przedsiębiorstw. W ocenie tego związku posłużono się koncepcją nadwyżkowej stopy zwrotu, która stanowi różnicę między rentownością i kosztem kapitału. Analizą objęto nadwyżkową stopę zwrotu oraz jej składowe. Dla przeprowadzonych badań istotne znaczenie miało spostrzeżenie, że uprawnienia do emisji mają wiele cech podatków. Tym samym uzasadniono ważne odniesienie metodyczne rozprawy do teorii bezpośrednio i pośrednio tłumaczących związek podatków i wartości przedsiębiorstwa (z incydencją podatkową włącznie).

Badanie wpływu uprawnień do emisji na rentowność przedsiębiorstw przeprowadzono z wykorzystaniem modeli panelowych (m.in. modeli stałych efektów, Arellano i Bond oraz Blundell i Bond) na zbilansowanej próbie 1 083 przedsiębiorstw oraz próbie niezbilansowanej (z liczbą obserwacji 23 747) w latach 2008-2012. Analizy wpływu funkcjonowania EU ETS na koszt kapitału własnego przeprowadzono stosując technikę posortowanych portfeli, modelu CAPM i wieloczynnikowych modeli Fama-French (trzy, cztero i pięcioczynnikowy), na próbie 98 spółek giełdowych w okresie 2002-2019. Przeprowadzone analizy podsumowuje ocena związku uprawnień́ do emisji i nadwyżkowej stopy zwrotu, do której wykorzystano modele panelowe.

Zestawiając ze sobą uzyskane wyniki estymacji można stwierdzić, że przedsiębiorstwa niwelują koszty brakujących uprawnień poprzez przerzucanie ich na konsumentów (w krótkim okresie) oraz poprzez poprawę produktywności (w długim okresie). Inwestorzy przewidują̨ jednka, że zdolność ta ma swoje granice i jest obarczona ryzykiem, za które oczekują̨ dodatkowej premii. Uzasadnione staje się zatem przypuszczenie, że w długim terminie funkcjonowanie EU ETS spowodowało utratę̨ wartości przedsiębiorstw

Summary

The dissertation attempts to assess the impact of emission allowances on the value of enterprises. The concept of excess rate of return, which is the difference between profitability and cost of capital, was used to evaluate this relationship. The analysis covers the excess rate of return and its components. For the research conducted, the observation that emission allowances have many features of taxes was important. Thus, the important methodological reference of the dissertation to theories directly and indirectly explaining the relationship between taxes and enterprise value (including tax incidence) was justified.

The study of the impact of emission allowances on the profitability of enterprises was carried out using panel data models (including fixed effect, Arellano-Bond and Blundell-Bond models) on a balanced sample of 1,083 enterprises and unbalanced sample (the number of observations was 23,747) over the period 2008-2016. The study of the impact of the EU ETS operation on the cost of equity capital was conducted using the sorted portfolios technique, the CAPM and the multivariate Fama-French models (three, four and five factor) on a sample of 98 listed companies over the period 2002-2019. The analyses carried out are summarized in an assessment of the relationship between emission allowances and the excess rate of return, for which panel models were used.

Putting together the estimation results, it can be concluded that companies are offsetting the cost of missing allowances by passing them on to consumer (in short term) and by improving their productivity (in long term). However, investors anticipate that this capacity has its limits and is fraught with risk, for which they expect an additional premium. Therefore, it becomes reasonable to assume that in the long run the operation of the EU ETS has caused a loss of value for companies.