Pedagogika miejsca według Joanny i Jana Kulmów : Strumiany jako locus educandi

Artykuł dotyczy fenomenu Strumian potraktowanych jako locus educandi. Bohaterami artykułu są poetka i pisarka – Joanna Kulmowa, oraz jej mąż – Jan Kulma, filozof i muzyk, którzy przebywali w Strumianach w latach 1961–1996. Kulmowie, zamieniając stołeczne miasto na wiejską wspólnotowość, filozoficzne doświadczanie przyrody i przestrzenną retorykę w stylu Heideggera, zamieszkali w Strumianach pedagogicznie. Zaczęli tam budować własną pedagogię strumiańską. Implikowała ona procesy edukacyjne, których celem stały się działania aktywizujące związane z poszukiwaniem twórczej ekspresji, wytworzeniem efektu artystycznego uobecnienia człowieka w świecie. Wspólnota strumiańska, jaką Kulmowie stworzyli dzięki artystycznej pedagogii strumiańskiej, nabrała cech miejskich. Stanowiła pedagogiczny wyraz emancypacyjnej troski Kulmów o prawo człowieka do indywidualizmu, wolności i twórczości, stanowiących wzór efektywnego funkcjonowania społecznego człowieka. Artykuł, w którym wykorzystano ustanowioną przez Marię Mendel terminologię związaną z pedagogiką miejsca, dedykowany jest pamięci Joanny i Jana Kulmów oraz zaprzyjaźnionej z nimi Hanny Buczyńskiej-Garewicz, autorki monografii Miejsca, strony, okolice.

The article concerns the phenomenon of Strumians treated as locus educandi. The protagonists of the article are: poet and writer, Joanna Kulmowa, who together with her husband Jan Kulma, a philosopher and musician, settled in Strumiany in the years 1961-1996. The Kulmas, replacing the capital city with rural communality, philosophical experience of nature and Heidegg er-style spatial rhetoric, will begin to live in Strumiany pedagogically. They will build their own Strumiany pedagogy in Strumiany. It will imply educational processes aimed at activating activities related to the search for creative expression, the creation of the eff ect of artistic presence of man in the world. The Strumian community, which the Kulmowie will create thanks to the artistic pedagogy of the Stream, will acquire urban features. It will be a pedagogical expression of  the  Kulmas’ emancipatory concern for the  human right to  individualism, freedom and creativity, which are a model of eff ective human social functioning. The article, which uses terminology related to the pedagogy of the place, established by Maria Mendel, is dedicated to the memory of Joanna and Jan Kulma and their friend, Hanna Buczyńska-Garewicz, the author of the monograph Places, pages, surroundings.