Śmierć jako źródło i przedmiot prawa : stanowisko Thomasa Hobbesa. Cz. 2, Śmierć jako przedmiot prawa

CC BY-ND Logo DOI

Stanowisko Tomasza Hobbesa odnośnie do prawa do śmierci wydaje się spójne i uzasadnione. Z jednej strony, wskazuje on na strach przed śmiercią jako na główne źródło prawa, z drugiej jednak, formułuje minimalne podstawowe reguły, które zabezpieczają ludzkie życie. Jakkolwiek nikt nie może być zobowiązany do tego, aby uratował komuś życie za cenę własnego, to jednak nikt nie ma prawa, aby pozbawić kogoś życia. Także i dzisiaj tę samą regułę można odnaleźć w wielu systemach prawnych: nawet jeśli ludzie zobowiązani są do pomagania innym, nie wymaga się od nich, aby postępowali heroicznie albo narażali swe własne życie. Stanowisko Hobbesa można więc określić mianem etycznego indywidualizmu a nawet egoizmu, w którym nie dopuszcza się żadnej instrumentalizacji ludzkiego życia. Wartość każdej jednostki jest absolutna, co wyklucza możliwość poświęcenia przez nią życia na rzecz innych. Hobbes nie przyjmuje założeń utylitaryzmu, a jego rozwiązanie z perspektywy strategii działań społecznych może wydawać się utopijne, jednak z perspektywy wartości i praw jednostki wydaje się uzasadnione.

 

Thomas Hobbes’ standpoint concerning the right for death seems to be coherent as well as justifiable. On one hand he points at the fear of death as the main source of law, but on the other hand he formulates minimum basic rules which safeguard man’s life. Though nobody is obliged to rescue someone else at the cost of their own life, but at the same time nobody has a right to kill anyone. Also nowadays the same rule can be found in many legal systems: even if people are obliged to help others, they are not compelled to undertake heroic deeds or risk their lives. Thus Hobbes’ position can be given the name of ethical individualism, or even egoism in which no form of instrumentalism of human life is allowed. The value of any individual is absolute, which excludes the possibility to sacrifice their life for the sake of others. Hobbes does not share assumptions of utilitarianism and his solution might seem utopian from the perspective of the strategy of social actions, but from the perspective of values and rights of an individual it seems justifiable.

Tytuł
Śmierć jako źródło i przedmiot prawa : stanowisko Thomasa Hobbesa. Cz. 2, Śmierć jako przedmiot prawa
Tytuł
Death as a source and an object of law : Thomas Hobbes’ stantpoint. Pt. 2, Death as an object of law
Twórca
Ziemiński Ireneusz ORCID 0000-0003-4686-8625
Słowa kluczowe
Hobbes; historia filozofii nowożytnej; sumienie; prawo; władza; kara śmierci; samobójstwo; ofiara z życia
Słowa kluczowe
history of modern philosophy; death; law; power; capital punishment; suicide; life sacrifice
Data
2013
Typ zasobu
artykuł
Identyfikator zasobu
DOI 10.12775/szhf.2013.021
Źródło
Studia z Historii Filozofii, 2013, nr 2 (4), s. 105-125
Język
polski
Prawa autorskie
CC BY-ND CC BY-ND
Kategorie
Publikacje pracowników US
Data udostępnienia24 maj 2023, 13:38:02
Data mod.24 maj 2023, 13:38:02
DostępPubliczny
Aktywnych wyświetleń0