Poland’s energy transformation in the context of the challenges of the European green deal

One of the most important socio-economic challenges is the skilful transformation of the economy towards low and zero-emission energy sources. This transformation is ongoing, and Poland, due to its high dependence on coal and high emissions has a challenging task to perform. Hence, the article aims to indicate the activities undertaken by Poland as part of the energy transformation related to the European Green Deal and the impact of energy transformation on the Polish economy. Therefore, the issues discussed include: explaining the  principles characterizing the  European Green Deal programme, describing the current state of  the  Polish energy sector, indicating activities that will make Poland a zero-emissions nation, and highlighting the economic implications of this energy transformation at the national level. The  analysis shows that the  transformation of the domestic energy sector is a long-term, ongoing process. The share of green energy in the national mix is systematically, albeit slowly, growing, and energy sector emissions show a downward trend, although in the current difficult energy situation in Europe, this trend may slow down. Moreover, for systemic and financial reasons it is not possible to quickly replace energy production from coal with other low or zero-emission energy carriers. The study used a critical analysis of the literature and strategic documents on the energy sector, the institutional and legal method, the prognostic method, and inductive inference.

Jednym z najważniejszych wyzwań społeczno-gospodarczych jest umiejętne przestawienie gospodarki na źródła nisko- i zeroemisyjne. Transformacja energetyczna trwa, a Polska z uwagi na dużą zależność gospodarki od węgla oraz wysoką emisyjność ma bardzo trudne zadanie do wykonania. Z tego też powodu celem artykułu jest wskazanie działań podejmowanych przez Polskę w ramach prowadzonej transformacji energetycznej związanej z Europejskim Zielonym Ładem oraz wpływu transformacji energetycznej na polską gospodarkę. W związku z tym do poruszanych zagadnień należą: wyjaśnienie zasad charakteryzujących strategię Europejski Zielony Ład, opisanie obecnego stanu polskiego sektora energetycznego, wskazanie działań, dzięki którym Polska osiągnie zeroemisyjność oraz wypunktowanie implikacji gospodarczych na płaszczyźnie krajowej, jakie niesie transformacja energetyczna. Z analizy wynika, że transformacja krajowej energetyki jest procesem długotrwałym, lecz postępującym. Udział zielonej energii w krajowym miksie rośnie systematycznie, choć powoli; emisyjność sektora energetycznego wykazuje tendencje spadkowe, chociaż w obecnej trudnej sytuacji energetycznej w Europie niewykluczone jest wyhamowanie tego trendu. Ponadto ze względów systemowych i  finansowych nie jest możliwe szybkie zastąpienie produkcji energii z węgla innymi nisko- lub zeroemisyjnymi nośnikami energii. W badaniu posłużono się krytyczną analizą literatury i strategicznych dokumentów sektora energetycznego, metodą instytucjonalno-prawną, prognostyczną oraz wnioskowaniem indukcyjnym.