Analiza zmian bodźców finansowych do podejmowania samozatrudnienia z wykorzystaniem modelu mikrosymulacyjnego

Problem samozatrudnienia jest zjawiskiem nieneutralnym dla gospodarki. Jednocześnie państwa świadomie lub nie tworzą bodźce zachęcające do podejmowania samozatrudnienia. Celem pracy było określenie, jak zmiany, które zaszły w latach 2015-2017 w polskim systemie obciążeń fiskalnych oraz transferów socjalnych, wpłynęły na opłacalność samozatrudnienia. Dotychczasowe analizy uwzględniały jedynie wpływ obciążeń podatkowych na bodźce do podejmowania pracy na własny rachunek. W artykule zastosowano kompleksowe podejście uwzględniające zarówno opodatkowanie dochodu, składki na ubezpieczenia społeczne, jak i transfery socjalne, co było możliwe dzięki wykorzystaniu modelu mikrosymulacyjnego EUROMOD. Przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie wniosku, że analizowane zmiany wpłynęły w niejednakowy sposób na gospodarstwa domowe o różnej strukturze. Nie zmniejszyły one znacznie opłacalności podejmowania pracy na własny rachunek przez jednoosobowe gospodarstwa domowe, dość istotnie ograniczyły one jednak opłacalność samozatrudnienia w wieloosobowych gospodarstwach domowych.

The problem of self-employment is a non-neutral phenomenon for the economy. At the same time, states consciously or not create incentives to take up self-employment. The aim of the work was to determine how the changes that had taken place in 2015-2017 in the Polish system of fiscal burdens and social transfers affected the profitability of self-employment. Previous analyzes only took into account the impact of tax burdens on incentives to take up self-employment. The work applied a comprehensive approach, taking into account both fiscal contributions and social transfers which was possible thanks to the EUROMOD microsimulation model. The survey leads to a conclusion that the analyzed changes affected in an uneven way households with different structure. While they did not significantly reduce the profitability of self-employment by single-person households, they significantly limited the profitability of self-employment in multi-person households.