Autonomia edukacji akademickiej w warunkach centralizmu programowego i dekretowanych efektów kształcenia

W tekście podjęto próbę spojrzenia na możliwości doświadczania autonomii w codziennych sytuacjach edukacyjnych w szkole wyższej oraz jej konsekwencje dla rozwoju osoby i zmiany społecznej w warunkach biurokratycznego sterowania akademickim kształceniem. Przedstawiono specyfikę autonomii w relacji do upełnomocniania i emancypowania się. Podkreślone zostały konsekwencje udziecinniania uczestników kształcenia (zarówno studentów, jak i nauczycieli). Omówiono także ustawowe regulacje funkcjonowania edukacyjnej działalności uczelni w treściach ustawy 2.0 w kontekście autonomii. W zakończeniu autorka dzieli się swoim doświadczeniem w przełamywaniu rutynizacji w interakcjach edukacyjnych. Odwołując się do osobistych przykładów dotychczasowego praktykowania autonomii w edukacji uniwersyteckiej, wskazuje jej znaczenie dla nauki, życia osobistego i zbiorowego, codziennego „życia poza akademią”.

In this text attempts to look at the possibilities of experiencing autonomy in everyday educational situations in a higher school and its consequences for the development of a person and for social change in the conditions of bureaucratic control of academic education. The specificity of autonomy in relation to empowerment and emancipation is presented. The consequences of infantilization the participants of education (both students and teachers) are underlined. The statutory regulations on the functioning of the educational activities of the university in the content of the Act 2.0 in the context of autonomy are discussed. In the end, the author shares her experience in attempt of overcoming routine in educational interactions. Referring to the personal examples of the practice of autonomy in university education, he indicates its importance for science and research as well for personal and collective life, for everyday “life outside the academy”.