Teoretyczne podstawy wychowania państwowego w Polsce okresu międzywojennego (zarys problematyki)

Artykuł podejmuje zagadnienie teoretycznych podstaw wychowania państwowego w Drugiej Rzeczypospolitej. Przedstawia zarys koncepcji wychowania państwowego Kazimierza Sośnickiego, Zygmunta Mysłakowskiego i Jana Stanisława Bystronia. Zagadnienie wychowania państwowego K. Sośnicki charakteryzował ze stanowiska pedagogiki socjologicznej oraz filozofii państwa i prawa. Tworząc ponadideologiczną teorię wychowania państwowego, uporządkował podstawowe pojęcia, wyeksponował specyficzne właściwości wychowania państwowego. Centralnym zagadnieniem swojej teorii uczynił kategorię etosu państwowego. Znaczny wkład w tworzenie teoretycznych podstaw wychowania państwowego stanowiły prace Zygmunta Mysłakowskiego. Rozumiejąc państwo jako formację socjologiczną i kulturową, punktem wyjścia do rozważań nad wychowaniem państwowym i narodowym uczynił pojęcie „mitu”. Dążył do ukształtowania pozytywnego stosunku społeczeństwa wobec państwa. Teoretyczną podstawę wychowania państwowego stanowiły również prace Jana Stanisława Bystronia, który prezentował stanowisko socjologiczne. Wychowanie państwowe łączył z wychowaniem społecznym, pogłębieniem kultury społecznej, rozszerzeniem treści i zakresu stosunków społecznych, rozwijaniem współdziałania.

The article addresses an issue of theoretical foundations of state education in the Second Polish Republic. It presents the outline of the concept of state education proposed by Kazimierz Sośnicki, Zygmunt Mysłakowski and Juliusz Balicki. K. Sośnicki characterized the issue of state education from the position of sociological pedagogy and the philosophy of state and law. By creating more than an ideological theory of state education, he systematized the basic concepts and highlighted specifc properties of state education. He made a category of state ethos the central point of his theory. A signifcant contribution to the creation of the theoretical foundations of state education was made by Zygmunt Mysłakowski. Understanding the state as a sociological and cultural formation, he made the concept of „myth” the starting point for refections on state and national education. He strived to shape a positive attitude of society towards the state. Te theoretical foundation of state education was also the work of Jan Stanisław Bystroń, who presented the sociological standpoint. He combined state education with social education, with a deepening of social culture, an expansion of the content and scope of social relations, and a development of cooperation.