Zakres prawnej ochrony embrionów ludzkich w polskim porządku konstytucyjnym na tle procedury in vitro

Celem artykułu jest przedstawienie zakresu ochrony embrionów ludzkich w polskim systemie prawnym, szczególnie biorąc pod uwagę polską konstytucję, uznaną w Europie za jedną z najbardziej konserwatywnych. Autor nie unika jednak analizy innych obowiązujących aktów prawnych w Polsce, w tym dokumentów europejskich i międzynarodowych, przytaczając szereg pozycji literaturowych i orzeczeń sądowych. Rozważania przedstawione w artykule zostały w szczególny sposób osadzone w realiach procedury in vitro, której dopuszczalność i sposób realizacji budzą wiele emocji w polskim społeczeństwie, ale także wiele wątpliwości prawnych i etycznych w doktrynie i orzecznictwie. Jednym z wniosków, do których autor dochodzi w trakcie swoich rozważań, jest ten, że selekcja, zamrażanie, niszczenie lub jakiekolwiek inne przedmiotowe traktowanie ludzkich embrionów (klonowanie, patentowanie, handel) powinno być uznawane za nielegalne w ramach polskiego porządku konstytucyjnego.

The aim of the article is to present the scope of the protection of human embryos in the Polish legal system, particularly against the Polish Constitution, which Europe considers one of the most conservative ones. The author also analyses other legal acts in force in Poland, including European and international documents, referring to abundant literature and court judgments. The discussion calls particular attention to the in vitro procedure, whose admissibility and implementation raise emotion in the Polish society as well as numerous legal and ethical doubts in the doctrine and caselaw. One of the conclusions which the author draws from the discussion is that the selection, freezing, destruction or other form of objectifying human embryos (cloning, patenting, trade) should be regarded as illegal in view of the Polish constitutional order.