Ekoświadomość wobec pedagogiki zadomowienia i zrównoważonego rozwoju

W artykule ukazano zasadniczy cel badań, jakim jest rozwijanie świadomości ochrony środowiska naturalnego, które nie powinno dotyczyć jedynie świata zewnętrznego, lecz przynajmniej w takim samym stopniu (lub większym) świata wewnętrznego. Oznacza to, że przedmiotem badań jest świat duchowy mający na względzie dobro współczesnego człowieka i dobro przyszłych pokoleń, który musi się stać integralną częścią każdego rozwoju i procesu kształcenia. W takim myśleniu i działaniach uznaje się nie tylko wartość materialną środowiska przyrodniczego, ale głównie wartość duchową („przyroda niczego nie czyni daremnie”, „każde stworzenie jest święte przez wzgląd na Stwórcę”). Powyższy cel i przedmiot badań realizowany jest za pomocą metody hermeneutycznej. Zasadnicze wnioski sprowadzają się do tezy, że człowiek musi znać granicę intensyfikacji i ingerencji w naturę, nie tylko dlatego, że zmiany są nieodwracalne, lecz głównie dlatego, że mogą być nieobliczalne. Nie wystarczy tutaj samo „uświadomienie” skali zła, rozbijające się często o złe nawyki zmierzające nieuchronnie do rozkładu naszej kultury, lecz konieczne są działania edukacyjne uwzględniające przeżycie, przebudzenie i przemianę, która nie nastąpi, gdy człowiek w nią nie uwierzy, zaś nastąpi, gdy odpowie na to wyzwanie i sam zechce się przemienić.

The article shows that the growing awareness of the necessity to protect the natural environment should not only concern the external world, but the inner world as well. This means that the spiritual world, caring about the good of modern human and the good of the future generations, must become an integral part of every development and every educa-tional process, in which not only the material value of the environment is appreciated, but mainly its spiritual value (“nature does nothing in vain”, “every creature is holy for the sake of the Creator”). Therefore, people must know the limits of intensification and interference into na-ture, not only because the changes are irreversible, but mainly because they can be unpredictable. It is not enough “to be aware” of the scale of evil, often implying bad habits which unavoidably lead to the de-struction of our culture, but a transformation is required, which will not happen unless man believes in it, responds to this challenge, and wants to transform himself.