Azja Centralna : pole energetycznej rywalizacji Rosji i Chin w dobie malejącej roli Zachodu

Na przełomie XX i XXI wieku sytuacja w Azji Centralnej uległa przeobrażeniom. Po upadku Związku Radzieckiego zmienił się geopolityczny obraz tego rejonu świata, powstało bowiem pięć niezależnych, w dużej mierze tylko z nazwy, republik: Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Kirgistan i Tadżykistan. Niestety, już od początku swego istnienia państwa te borykały się z wieloma problemami, głównie natury politycznej, militarnej i społecznej, co znacząco wpływało na tempo ich rozwoju. W ostatniej dekadzie dało się zauważyć, że wielcy gracze światowi – Rosja i Chiny oraz państwa zachodnie – w większym stopniu interesowały się obszarem centralnoazjatyckim, głównie z powodu bogatych źródeł minerałów, zwłaszcza zaś pożądanych w dzisiejszym świecie surowców energetycznych (ropy naftowej i gazu ziemnego). Autorka analizuje rozgrywkę o wpływy w Azji Centralnej oraz próbuje odpowiedzieć na pytania, kto zwycięży w tej rywalizacji i w jaki sposób zwycięstwo to wpłynie na państwa środkowoazjatyckie.

The end of the last century and the beginning of a new age is a period of significant changes in Central Asia. The collapse of the Soviet Union changed the geopolitical picture in this region: five independent (mainly nominally) republics were founded: Kazakhstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Kyrgyzstan and Tajikistan. Unfortunately, from the beginning these countries have struggled with many problems, mainly of political, military and social nature, which significantly affected their development. The last decade is the time of increased interest in the Central Asian area of the big players: Russia, China and West, mainly due to rich resources of minerals, especially desirable in today’s world energy resources (oil and gas). The article shows the ongoing game for influence in Central Asia. It is also an attempt to answer the question on who will win this competition, and how will this affect the Central-Asian states.