Problem zwrotu nieruchomości przejętych w ramach ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych

Zwrot nieruchomości przejętych na cele publiczne wbrew woli właścicieli przez Skarb Państwa, czy też jednostki samorządu terytorialnego, w przypadku niewykorzystania ich zgodnie z przeznaczeniem, powinien być zasadą. Jednakże tak nie jest. W demokratycznym państwie prawa od powyższego nie powinno być wyjątku. W obowiązujących przepisach ma miejsce pominięcie prawodawcze, które uniemożliwia skuteczną realizację zasady zwrotu. Obecne regulacje dotyczące przejmowania nieruchomości w celu realizacji inwestycji drogowych nie dają rzeczywistego instrumentu byłym właścicielom na jego zwrot w sytuacji, gdy stało się ono zbędne dla celu określonego w decyzji. Analiza aktów prawnych pozwala stwierdzić, iż zachodzi tu ewidentne naruszenie fundamentalnej zasady państwa praworządnego oraz z podważeniem zasady ochrony praw nabytych, odzwierciedlonej w ustawie zasadniczej Rzeczypospolitej Polskiej. Brak możliwości dokonywania zwrotów mienia nieruchomego w sytuacjach dotyczących tzw. specustawy drogowej nie jest racjonalny oraz społecznie sprawiedliwy.

If the property has been taken over for public purposes by State Treasure or local govern-ment units against the will of property owner and is not used for the intended purposes it should be resituated immediately. Unfortunately, it is not the case. In a democratic state the above situation should not take place. In the light of binding legal regulations we deal with disregarding the law which, in the end, makes property restitution impossible. Current regulations regarding taking over the property for public road investment do not provide an actual legal instrument for property restitution which could be used by former owners in case their former property turns out to be useless for the intended purpose. The analysis of legal acts only confirms that the present situation breaks a fundamental principle of rule of law. It also undermines the principle of protecting the acquired rights provided for in the Constitution of the Republic of Poland. The lack of possibility of restitution of immovable property in cases covered by the so-called Special Purpose Road Act is neither rational nor fair.