Opłaty za korzystanie ze środowiska jako źródło finansowania zadań ochronnych jednostek samorządu terytorialnego

Cel – Celem niniejszego artykułu jest analiza przepisów prawnych, dotyczących jednego ze źródeł finansowania zadań JST w zakresie ochrony środowiska, jakim jest opłata za korzystanie ze środowiska. Główną tezą prowadzonych rozważań jest stwierdzenie, że opłata za korzystanie ze środowiska w sposób znaczący wpływa na budżety powiatów i gmin w zakresie finansowania zadań ochronnych, mimo, że kwoty uzyskane z jej tytułu nie należą do wysokich. Dokonana także zostanie charakterystyka analizowanego instrumentu poprzez zwrócenie uwagi na charakter prawny, jak i elementy konstrukcyjne.

Metodologia badania – wielopłaszczyznowa. Podstawowa metoda badawcza zastosowana w artykule oparta jest na kompleksowej i wszechstronnej analizie materiału normatywnego, a także na analizie i ocenie poglądów nauki prawa i dorobku orzecznictwa sądowego i administracyjnego. Uwzględniony został dorobek polskiej doktryny prawa ochrony środowiska, jak i prawa finansowego.

Wynik – Przeprowadzona analiza potwierdza centralne miejsce opłat za korzystanie ze środowiska w katalogu instrumentów mobilizujących do przestrzegania zasad z zakresu prawa ochrony środowiska. Środki pochodzące z opłat przekazywane są na finansowanie realizacji zadań JST związanych z ochroną środowiska.

Oryginalność/wartość – W doktrynie nie zwracano uwagi do tej pory na znaczenie opłat za korzystanie ze środowiska jako ważnego źródła finansowania zadań JST w zakresie ochrony środowiska.

Purpose – The purpose of this paper is to analyse legal regulations concerning one of the sources of financing LGU tasks in terms of protection of the environment, namely the environmental fee. The main thesis of considerations is a statement holding that the environmental fee significantly affects budgets of districts and communes in terms of financing protection-related tasks, even though sums obtained from the fee cannot be construed as high. The analysed instrument will also be characterised by highlighting its legal nature and structural elements.

Design/methodology/approach – multidimensional. The basic research method applied in the paper is based on a comprehensive and all-round analysis of normative material, as well as on the analysis and evaluation of the views of the legal science and the acquis of judicial and administrative case law. The acquis of the Polish doctrine on the environmental protection law and the financial law have also been taken into account.

Findings – The performed analysis confirms environmental fees’ central place in the catalogue of instruments encouraging compliance with the principles of the environmental protection law. The resources coming from the fee are allocated to finance the implementation of LGU tasks concerning the protection of the environment.

Originality/value – The doctrine to date has not been noticing the significance of the environmental fee as an important source of financing LGU tasksin terms of protection of the environment.