Wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego na Pomorzu Zachodnim w 1700 roku

CC BY-SA Logo DOI

Zmiana kalendarza juliańskiego na kalendarz „poprawiony” nie wywołała na Pomorzu Zachodnim większego zamieszania. W źródłach urzędowych nie zachowały się żadne ślady społecznej reakcji na usunięcie 11 dni w 1700 roku, przypominające chociażby oburzenie angielskiej ulicy na podobną kalendarzową reformę w 1752 roku. Nie znamy niestety odczuć przeciętnego Pomorzanina, w którego życiu nagle następnego dnia po 18 lutego 1700 roku pojawił się 1 marca. Jedyne znane nam problemy wiążą się wyłącznie z kwestią drukowania kalendarzy. W części brandenbursko-pruskiej wynikały one z wprowadzenia państwowego monopolu na druk almanachów przekazanego nowoutworzonemu Towarzystwu Naukowemu w Berlinie. Wywołało to opór miejscowych drukarzy, w tym urzędowego drukarza prowincji Johanna Nicolausa Ernsta, który okazał się jednak nieskuteczny. W części szwedzkiej natomiast, mimo iż tego typu rozporządzenia państwowe nie weszły w życie, również głównie wśród drukarzy widać zainteresowanie wprowadzaną zmianą. Tu jednak chodziło właśnie o przyznanie przez władcę przywileju na drukowanie oficjalnego kalendarza dla prowincji, co doprowadziło do sporów pomiędzydrukarzami, trwających kilka następnych lat.

 

The change of the Julian Calendar into a ‘corrected’ calendar did not cause any commotion in Western Pomerania. In the official sources there are no traces left of social reaction to the removal of 11 days in 1700 that would have been similar to the reactions of the English street to a analogous calendar reform in 1752. We do not know the feelings of an average Pomeranian, in whose life the day of February 18th, 1700 was followed by March 1st, 1700. The only problem we now know about was the one concerning printing new calendars. In the Brandenburg-Prussian part it resulted from the introduction of the state monopoly on printing yearbooks granted to a newly created Scientific Society in Berlin. The local printers protested, included Johann Nicolaus Ernst, the official printer of the province, but to no avail. In the Swedish part that type of state directives were not implemented, but the local printers were quite interested in the change; what mattered there was the fact that the ruler granted the privilege of printing the official calendar to the Province, which led to a long-running dispute among printers.

Tytuł
Wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego na Pomorzu Zachodnim w 1700 roku
Twórca
Gut Agnieszka ORCID 0000-0003-0393-2543
Słowa kluczowe
kalendarz gregoriański; historia Pomorza; historia nowożytna
Słowa kluczowe
Gregorian calendar; the history of Western Pomerania; the modern history
Data
2016
Typ zasobu
artykuł
Identyfikator zasobu
DOI 10.18276/pz.2016.2-04
Źródło
Przegląd Zachodniopomorski, 2016, r. 31(60) z. 2, s. 69-88
Język
polski
Prawa autorskie
CC BY-SA CC BY-SA
Kategorie
Publikacje pracowników US
Data udostępnienia24 cze 2022, 11:13:32
Data mod.24 cze 2022, 11:13:32
DostępPubliczny
Aktywnych wyświetleń0