Strategie rozwoju europejskich pasażerskich przewoźników lotniczych w aspekcie unijnej polityki zrównoważonego rozwoju transportu

Streszczenie

Tematem rozprawy są strategie rozwoju europejskich pasażerskich przewoźników lotniczych w aspekcie unijnej polityki zrównoważonego rozwoju transportu. Za główny cel pracy przyjęto opracowanie modeli strategii rozwoju dla europejskich pasażerskich przewoźników lotniczych, pozwalającego na jednoczesne spełnienie coraz wyższych wymogów wynikających z unijnej polityki zrównoważonego rozwoju transportu i sprostanie oczekiwaniom pasażerów.

W części teoretycznej pracy przedstawiono systematykę zarządzania strategicznego i różnych rodzajów strategii, w tym strategii rozwoju, regulacje unijne w zakresie zrównoważonego rozwoju transportu, ze szczególnym uwzględnieniem transportu lotniczego oraz charakterystykę rynku pasażerskich przewozów lotniczych. Przeprowadzona analiza materiałów źródłowych wykazała, że istnieje potrzeba stworzenia modeli strategii rozwoju, w których czynniki środowiskowe i społeczne będą równorzędne z aspektem ekonomicznym działalności przedsiębiorstwa.

Dalsza część rozprawy ma charakter badawczy, a zagadnienia w niej zawarte zostały podzielone w następujący sposób:

• w części pierwszej przeprowadzono analizę strategii realizowanych przez siedmiu największych europejskich przewoźników i konsorcja przewozowe;
• drugą część stanowiły badania ankietowe mające na celu zbadanie preferencji pasażerów w zakresie lotniczej usługi przewozowej i procesu okołoprzewozowego, przeprowadzone w dwóch etapach:
  • w dniach 03-05.12.2019 w porcie lotniczym Berlin-Tegel,
  • w dniach 10-30.12.2021 w Internecie.

Określenie elementów pojawiających się w strategiach przewoźników oraz identyfikacja oczekiwań pasażerów pozwoliło na opracowanie modeli wybranych strategii 
rozwoju – koncentracji, dywersyfikacji koncentrycznej oraz integracji 
pionowej – w ostatniej części pracy.

Najważniejszy wniosek płynący z przeprowadzonych badań jest następujący: rozwój przewoźników lotniczych musi być zogniskowany na dwóch rodzajach działań – prośrodowiskowych (ograniczanie emisji, wykorzystanie biopaliw) i prospołecznych (badanie oczekiwań pasażerów i tworzenie zgodnych z nimi usług). Jednak z ekonomicznego punktu widzenia, działania na rzecz ochrony środowiska wiążą się ze wzrostem kosztów operacyjnych, co z kolei jest przenoszone na pasażerów w formie wyższych cen biletów. Dlatego też zadaniem przewoźników lotniczych jest implementacja takiej strategii rozwoju, która pozwoli na ograniczenie kosztów funkcjonowania, maksymalizację zysku, wdrażanie niezbędnych działań na rzecz ochrony środowiska i odpowiadanie na oczekiwania pasażerów.

Summary

The study adopted models for  development strategies for European passenger air carriers, enabling them to simultaneously meet the increasingly stringent requirements of the EU's sustainable transport policy and to meet passenger expectations.

The theoretical part of the paper presents the systematics of strategic management and different types of strategies, including development strategies, EU regulations on sustainable transport development, with particular emphasis on air transport and the characteristics of the passenger air transport market. The analysis of source materials showed that there is a need to create models of development strategies, in which environmental and social factors will be equal to the economic aspect of the company's activities.

The remainder of the dissertation is exploratory in nature and the issues within it are divided as follows:

• Part one analyses the strategies pursued by seven major European carriers and consortia;
• The second part consisted of surveys to investigate passenger preferences for air transport services and the surrounding process, considering basic market segmentation, carried out in two stages:
  • On 03-05.12.2019 at Berlin-Tegel Airport,
  • 10-30.12.2021 on the Internet.

Determination of the elements appearing in the carriers' strategies and identification of passengers' expectations allowed to develop models of selected development strategies.

The most important conclusion from the study is that the development of air carriers must focus on two types of activities - environmental (reducing emissions, use of biofuels) and social (researching passengers' expectations and creating services in line with them). However, from an economic point of view, environmental measures are associated with an increase in operating costs, which in turn is passed on to passengers in the form of higher ticket prices. Therefore, the airlines' task is to implement such a development strategy that will allow them to reduce operating costs, maximise profits, implement the necessary environmental protection measures and respond to passengers' expectations.