Niemożność życia : Tractatus logico-suicidalis Hermanna Burgera

Artykuł szkicuje poetykę Hermanna Burgera (1942-1989), jednego z najbardziej oryginalnych i kontrowersyjnych pisarzy szwajcarskich, koncentruje się jednak przede wszystkim na jego szeroko dyskutowanym utworze Tractatus logico-suicidalis (1988), którym pisarz zapowiedział swoje samobójstwo, wywołując wśród krytyków powszechne oburzenie. Tractatus Burgera analizowany jest szczególnie w odniesieniu do eseju Jeana Améry’ego Podnieść na siebie rękę, ale uwzględniono także kontekst autobiograficzny tego — mimo wszystko — dogłębnie egzystencjalnego utworu.

Der Beitrag entwirft in Kürze die Poetik Hermann Burgers (1942–1989), eines der originalsten und kontroversesten Deutschschweizer Schriftsteller, und konzentriert sich auf seinen vieldiskutierten Tractatus logico-suicidalis (1988), mit dem der Schriftsteller ein Jahr zuvor seinen Selbstmord angekündigt hat, wodurch er unter Literaturkritikern für die größte Empörung sorgte. Burgers Tractatus wird insbesondere in Anknüpfung an Jean Amérys Essay Hand an sich legen analysiert, verwiesen wird jedoch zugleich auf den autobiografischen Hintergrund dieses — trotz allem — zutiefst existenziellen Werkes.

This article briefly sketches the literary art of Hermann Burger (1942–1989), one of the most original and controversial German-Swiss writers. It then goes on to focus on his much-discussed Tractatus logico-suicidalis (1988) in which, a year in advance, the writer announced his suicide; this provoked extreme outrage amongst literary critics. Burger’s Tractatus is analysed with particular reference to Jean Améry’s essay Hand an sich legen but at the same time draws attention to the autobiographical background to this work which, in spite of everything, is intensely human.