Obraz wychowania w powieści Jamesa Joyce'a „Portret artysty z czasów młodości”. Cz. 1, Religijne podstawy wychowania

W artykule został przedstawiony obraz wychowania, opisany przez Jamesa Joyce’a w powieści Portret artysty z czasów młodości i realizowany w szkołach jezuickich w Irlandii na przełomie XIX i XX wieku. Celem artykułu nie jest jednak odpowiedź na pytanie, czy Joyce wiernie odtworzył jezuicki system szkoły, lecz opis, jak w tym systemie funkcjonował przyszły poeta – Stefan Dedalus. Obdarzony wyjątkową wrażliwością chłopiec nie potrafił się odnaleźć w religijnym modelu szkoły, której podstawowym założeniem była grzeszność człowieka a celem – wieczne zbawienie po śmierci.

The article discusses upbringing in Jesuit schools in Ireland at the turn of the XIXth and XXth centuries, as portrayed by James Joyce in his novel A Portrait of the Artist as a Young Man. However, the article does not attempt to answer the question whether Joyce accurately represented the Jesuit school model, but rather to discuss how a future poet – Stefan Dedalus – functioned within this system. As an exceptionally sensitive boy, he had trouble navigating a religious school which was founded upon the assumption of human wickedness and whose goal was eternal salvation after death.