Opłata eksploatacyjna jako wspólne źródło dochodów państwa oraz gmin

Opłata eksploatacyjna z tytułu wydobywania kopalin ze złoża jest formalnie źródłem dochodów własnych gminy, ale tylko w odniesieniu do 60% jej wpływów. W pozostałym zakresie jest dochodem powiatów, województw oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Stosując metodę dogmatycznoprawną oraz empiryczną zbadano ustawodawstwo i dorobek orzeczniczy sądów, a także wybrane pozycje literatury przedmiotu w celu ustalenia statusu prawnego tej daniny publicznej oraz trybu jej wymiaru. Ustalono, że tylko sposób podziału wpływów z tego źródła częściowo uzasadnia nazywanie go źródłem dochodów własnych gminy. Brak atrybutów władztwa organów gminy, zwłaszcza w odniesieniu do stawek tej opłaty oraz ewentualnego wprowadzania zwolnień, w zasadzie pozwala na stwierdzenie, że jest to faktycznie źródło dochodów państwa, z którego część wpływów oddaje się do dyspozycji gmin. Mechanizm tej redystrybucji określa ustawa Prawo geologiczne i górnicze.

Mining royalties are formally a source of municipalities’ own income, but only with regard to 60% of these proceeds, whereas the remaining portion constitutes income for counties, voivodeships, and the National Fund for Environmental Protection and Water Management. To determine the legal status of this particular public levy and its applicability existing legislation, judicial practice, and subject literature pertaining to this issue were reviewed with the use of legal dogmatic and empirical method. It has been ascertained that only the manner in which this income is distributed justifies the fact that it is referred to as the “municipality’s own source of revenue”. However, lack of attributes of the municipality’s power to levy royalties – in particular with regard to the rates and exemptions – allows one to conclude that in fact the mining royalties are a source of state income, from which a portion is allocated to municipalities. The redistribution mechanism is governed by the Geological and Mining Act.