Rachunkowość zarządcza jako element zintegrowanego systemu informacyjnego jednostki gospodarczej

Prowadząc działalność gospodarczą przedsiębiorcy potrzebują różnych informacji. Informacje są niezbędne do podejmowania właściwych decyzji ekonomicznych, stanowią o sukcesie jednostki. Informacje są generowane przez system rachunkowości oraz pozyskiwane z otoczenia przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa projektując swoje systemy informacyjne zwracają obecnie uwagę, aby były to systemy zintegrowane, które tworzy podsystem rachunkowości finansowej i zarządczej, często wspierany dodatkowo podsystemem controllingu. Celem artykułu jest zdefiniowanie rodzaju potrzeb informacyjnych przedsiębiorstw oraz wskazanie możliwości zastosowania rozwiązań z zakresu rachunkowości zarządczej jako źródła informacji zarządczej w organizacji. W artykule przyjęto tezę: „Rachunkowość finansowa generuje głównie informacje finansowe – ex post na potrzeby sprawozdawcze i kontrolne, dlatego nie powinna stanowić jedynego elementu zintegrowanego systemu informacyjnego organizacji. Współczesne przedsiębiorstwo potrzebuje również informacji – ex ante na potrzeby zarządzania oraz informacji niefinansowych, które mogą być dostarczane przez rachunkowość zarządcząˮ. Metody badań naukowych: krytyczna analiza literatury, obserwacja, badania ilościowe pierwotne – metoda ankietowa, analiza zjawisk i synteza wyników. Wyniki badań empirycznych umożliwiły identyfikację narzędzi rachunkowości, które mogą się przyczyniać do generowania informacji o działalności przedsiębiorstwa w kontekście działań finansowych i niefinansowych. Za kluczowe instrumenty rachunkowości zarządczej, zgodnie z udzielonymi przez respondentów odpowiedziami można uznać: budżety (sprzedaży, przychodów, kosztów), rachunek kosztów zmiennych, analizę progu rentowności, marżę bezpieczeństwa, rachunek kosztów działań.

When running a business, entrepreneurs need different information. Information is indispensable for making economic decisions and is crucial to the success of an enterprise. It is generated by the accounting system and sourced from business environment. Enterprises designing their information systems currently pay attention to the fact that these are integrated systems, which are created by the financial and management accounting subsystems, often additionally supported by the controlling subsystem. The aim of this paper is to define the type of information needs of enterprises and to indicate the possibility of applying solutions in the field of management accounting as a source of management information in an organization. For the purposes of the study, the following thesis was adopted: „Financial accounting mainly generates ex post financial information for reporting and control purposes, therefore it should not be the only element of an integrated information system of an organization. The modern enterprise also needs ex ante information for management purposes and non-financial information that can be provided by management accountingˮ. The research methods used were: critical analysis of literature, observation, primary quantitative research – a questionnaire survey, analysis of phenomena and synthesis of results. The results of empirical research enabled the identification of accounting tools that may contribute to the generation of information in these areas. Key instruments of management accounting, according to the answers provided by the respondents, are: budgets (sales, revenues, costs), variable costing, break-even analysis, safety margin, activity based costing.