Wpływ polityki energetycznej Unii Europejskiej na rozwój energetyki wiatrowej w Polsce w latach 2004-2009

Streszczenie

Zrozumienie ewolucji unijnego prawodawstwa w dziedzinie energii, a także funkcjonujących w jego obrębie paradygmatów ma znaczenie fundamentalne dla badania wpływu europejskiej polityki energetycznej (EPE) na rozwój energetyki wiatrowej w Polsce. W pracy przeanalizowano międzynarodowy kontekst pozyskiwania energii, ramy teoretyczne badań nad europejską polityką energetyczną oraz genezę i istotę wiatrowej polityki energetycznej Unii Europejskiej. Harmonizacja polskiego prawa w zakresie energetyki wiatrowej z regulacjami UE została zbadana zarówno w okresie przedakcesyjnym, jak i po akcesji Polski do tej organizacji. Proces europeizacji energetyki wiatrowej w Polsce został także zanalizowany w kontekście integracji europejskiej, w ujęciu wielowymiarowym.

Autor przyjął w badaniach następujące paradygmaty teoretyczne: wielopoziomowe zarządzanie, międzyrządowość liberalną (liberal intergovernmentalism, LI), teorię realistyczną, postfunkcjonalizm oraz teorię współzależności jako teorię wspomagającą. Spośród metod badawczych autor wybrał analizę czynnikową, analizę europeizacji top-down, bottom-up i ad extra (wspomagająco także metodę process tracing) oraz analizę instytucjonalno-prawną. Taka triangulacja metodologiczna wydaje się optymalizować działania badawcze i pomaga w ich operacjonalizacji, co jest niezmiernie ważne dla osiągniecia założonych celów pracy.

Perspektywa czasowa analizy zrealizowanej dekadę od końca przyjętego okresu badawczego pozwala spojrzeć z pewnego dystansu na ramy czasowe ulokowane w przedziale 2004-2009 i poddać ocenie procesy w nich zachodzące. Tym bardziej możliwość analizy dostępnych danych umożliwia introspekcję obiektywną i mierzalną, opartą na danych liczbowych, ale także na przyjętych dokumentach oraz wydarzeniach które miały miejsce w badanym okresie i w latach, które nastąpiły po nim.

Summary

This dissertation argues that understanding of the evolution of the EU’s energy legislation and its fundamental paradigms is a key to study the impact of the European Union energy policy on the development of wind energy in Poland. The author has analyzed the international context for energy production from various energy sources, theoretical approaches applicable to energy policy research, as well as background, structure and the notions within the EU’s energy policies influencing wind energy. Moreover, the transposition of the Polish law in the field of energy policy has been analyzed both in the pre-accession and post-accession period. Europeanization of Polish wind energy policies has also been presented in the multi-dimensional frame of the European integration.

The following theoretical paradigms have been selected: multi-level governance (MLG), liberal intergovernmentalism (LI), realism, postfunctionalism and interdependence. The range of methods has encompassed (1) factor analysis, (2) process tracing, top-down, ad extra, bottom-up dimensions of Europeanization, and (3) legal-institutional analysis. The proposed diversity of applied methods enables not only a comprehensive level of optimization within the conducted research, but also makes it more operational, which is also essential in achieving goals of the dissertation.

Public availability of reliable datasets, reports, documents, articles, publications etc., has facilitated a balanced and objective approach to the assessed processes, mechanisms and events. Eventually, the research could therefore be based on the coherent and validated data covering the selected timeframes, but also offers a certain level of unbiased assessments. The period of 2004-2009 was a vital milestone in the development of the Polish wind energy: becoming an EU member state, participating in the EU energy policy negotiations, creating local RES support schemes and incentives for wind energy were all essential in re-designing the Polish energy landscape for the years to come.