Kierunki badań przemysłu w erze turbulencji społeczno-gospodarczych : perspektywa geograficzno-ekonomiczna

Określanie kierunków badań nad przemianami przemysłu w kontekście poznawczym, zarówno w ujęciu dynamicznym, jak i w odniesieniu do relacji przestrzennych, a także ich powiązanie z konkretnymi obszarami wiedzy i praktyki staje się coraz trudniejsze. Wynika to nie tylko z braku jednoznaczności samego pojęcia przemysł i jego rozgraniczenia w stosunku do sektora usług, ale także z braku wyraźnych granic między poszczególnymi dyscyplinami naukowymi, zwłaszcza geografią społeczno-ekonomiczną i ekonomią. Szczególnie widoczne jest to w subdyscyplinach geografii społeczno-ekonomicznej, w których trudności w definiowaniu pojęcia przemysłu wpływają na problem uściślenia przedmiotu badań geografii przemysłu. W świetle tych przesłanek celem artykułu jest prezentacja wyników badań nad określeniem obszaru zainteresowania badaczy przemysłu, zwłaszcza w kontekście nowych nurtów badawczych związanych z obecnymi turbulencjami społeczno-gospodarczymi. Analiza publikacji naukowych dotyczących problematyki przemysłu od 2019 r. indeksowanych w bazach danych krajowych (BazEkon) i międzynarodowych (Scopus, Web of Science) pozwoliła na identyfikację tematów badawczych związanych z przemysłem. Autorzy skupili się także na wykorzystaniu narzędzi bazodanowych do analizy zbioru publikacji, słów kluczowych, tytułów i abstraktów związanych z szeroko rozumianym przemysłem. Wyniki analizy bibliograficznej wskazują na znaczne zróżnicowanie problematyki badawczej dominującej w trzech porównywanych bazach, przy wyraźnie widocznej małej reprezentacji ujęć geograficznych w stosunku do ekonomicznych, co można uznać za niszę dla prac dotyczących zagadnień przemysłowych w ujęciu przestrzennym. Częściowe wykorzystanie oprogramowania VOSviewer do analizy powiązań słów kluczowych potwierdziło jego użyteczność w identyfikacji głównych nurtów badań nad przemysłem. 

The directions of research on industrial changes in the cognitive context, both in dynamic terms and in the context of spatial relations, as well as their connection with specific areas of knowledge and practice are becoming increasingly difficult to determine. This results not only from the lack of clarity of the concept of industry itself and its delimitation in relation to the service sector, but also from the lack of clear boundaries between individual scientific disciplines, especially socio-economic geography and economics. This is particularly visible in the subdisciplines of socio-economic geography, where difficulties in defining the concept of industry affect the problem of specifying the subject of industrial geography research. In the light of these premises, the aim of the article is to present the results of the research on defining the area of interest of industry researchers, especially in the context of new research trends related to the current socio-economic turbulence. The analysis of scientific publications on industry issues, indexed in national Polish (BazEkon) and international databases (Scopus, Web of Science) since 2019, allowed the identification of research topics related to the industry. The authors also focused on the use of database tools to analyse a set of publications, keywords, titles, and abstracts related to the broadly understood industry. The results of the bibliographic analysis indicate a significant diversification of the research issues dominating in the three databases compared, with a clearly visible low representation of geographical versus economic approaches, which can be considered a niche for works on industrial issues from a spatial perspective. The partial use of VOSviewer software for the analysis of keyword connections confirmed its usefulness in identifying the main trends in industrial research.