Zegarek pamiątkowy i jego literackie ujęcia

Tematem artykułu jest zegarek pamiątkowy rozpatrywany w kontekście studiów nad pamięcią, emocjami i komunikacją, na podstawie wybranych przykładów literackich. W zegarkach pamiątkowych rozpoznajemy obiekty, które, jak wszystkie pamiątki, służą za materialne wsparcie dla pamięci i usiłują przeciwdziałać zmienności w czasie — pewnego rodzaju niezmiennością. Inaczej mówiąc, każda pamiątka dokumentuje upływ czasu, zabiegając zarazem o jego nieostateczność. Jednak wyjątkowość zegarka polega na tym, że jako obojętne urządzenie techniczne demonstruje zasadniczą nieuchronność tego, czemu, jako pamiątka, usiłuje przeciwdziałać — wskazując na daremność tego rodzaju wysiłków.

The subject of this article is a memento watch considered in the context of studies on memory, emotion and communication, based on selected literary examples. In keepsakes such as watches we recognise objects that, like all commemorative things, prop up our memory and serve to prevent transitoriness with a kind of immutability. In other words, every memento records the passage of time, making it appear not definitive. However, the uniqueness of a watch lies in the fact that, as a neutral technical device, it demonstrates the essential inevitability of what, as a souvenir, it seeks to counteract – indicating the futility of such efforts.