Opłata legalizacyjna – konstrukcja prawna oraz zasady wymiaru w świetle regulacji ustawy Prawo wodne

W opracowaniu przedstawiono podstawowe elementy prawnej konstrukcji opłaty legalizacyjnej oraz zasady jej wymierzania unormowane w przepisach ustawy Prawo wodne. Wniesienie opłaty legalizacyjnej jest niezbędnym warunkiem zaakceptowania, w drodze decyzji uprawnionego organu, wykonanego z naruszeniem prawa urządzenia wodnego. Wpływy z tych opłat są źródłem przychodów Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie” mającego status prawny jednostki sektora finansów publicznych. W ustawie Prawo wodne opłatę legalizacyjną zaliczono do katalogu instrumentów ekonomicznych gospodarowania wodami. Ustalono w ustawie przedmiot tej opłaty oraz stawkę kwotową od każdego urządzenia wodnego. Zobowiązanym do wniesienia tej opłaty jest właściciel nielegalnie wykonanego urządzenia wodnego. Uiszczenie opłaty legalizacyjnej jest końcowym etapem procedury legalizacyjnej stanowiącej alternatywę dla nakazu likwidacji urządzenia wodnego wykonanego bez zachowania prawnie określonych wymagań. W opracowaniu pozytywnie zweryfikowano tezę o dualnym charakterze opłaty legalizacyjnej. Pełni ona dwie funkcje, tzn. jest instrumentem zarządzania zasobami wodnymi oraz umożliwia właściwym organom zachowanie ustawowych standardów dotyczących realizacji i eksploatacji urządzeń wodnych.

This article presents basic elements of a legal structure of a legalization fee and principles of its imposition as regulated by the provisions of the Water Law. A payment of the fee is a necessary condition for receiving accepting decision of an authorized body, performed in violation of the law of a water facility. Revenues from these fees are a source of revenues for the State Water Management „Wody Polskie” which has the legal status of a unit of a public finance sector. In the Water Law, the legalization fee is included in a catalog of economic instruments for water management. The act specifies the subject of the fee and the amount for each water facility. The owner of an illegally constructed water facility is obliged to pay this fee. The payment of the legalization fee is the final stage of the legalization procedure, which is an alternative to the order to liquidate a water facility which does not comply with the legally specified requirements. The study positively verified the thesis about a dual nature of the legalization fee. The legalization fee performs two functions: it is an instrument of water resources management and it enables competent authorities to maintain the statutory standards concerning the implementation and operation of water facilities.