Eksport surowców energetycznych jako determinanta rozwoju gospodarczego wybranych państw eksporterów

Streszczenie

Rozwój gospodarczy i dostępność zasobów energetycznych kształtują poziom 
i warunki życia mieszkańców danego terytorium. Światowy rynek surowców energetycznych, a także aspekt geopolityczny ich rozmieszczenia na mapie świata znajduje swoje odzwierciedlenie w polityce zagranicznej państw eksporterów. Państwa uznawane powszechnie za światowych liderów angażują się gospodarczo i politycznie w wybranych rejonach świata w celu zapewnienia sobie tańszego dostępu do surowców. Należy jednak zwrócić uwagę, że posiadanie złóż surowców energetycznych nie jest równoznaczne z wysokim poziomem rozwoju gospodarczego państwa. 

Głównym celem pracy jest określenie scenariuszy rozwoju gospodarczego państw eksporterów w odniesieniu do rynków surowców energetycznych.

Pierwszy rozdział obejmuje teoretyczne rozważania dotyczące istoty i funkcji gospodarki narodowej oraz zagadnień związanych z rozwojem i wzrostem gospodarczym krajów. Zaprezentowano w nim ponadto czynniki rozwoju gospodarczego krajów oraz strategie wspierania rozwoju gospodarek narodowych.

W drugim rozdziale przedstawiono znaczenie zasobów surowców energetycznych 
w rozwoju gospodarczym. Wskazano rolę surowców energetycznych w gospodarce na przestrzeni wieków, ich miejsce w obrocie międzynarodowym oraz konsumpcję w latach 2010-2020. W ramach tematyki rozdziału oddzielny podrozdział został poświęcony klasyfikacji surowców energetycznych.

Trzeci rozdział skupia się na problematyce eksportu surowców energetycznych jako instrumentu zagranicznej polityki ekonomicznej. Przedstawiono w nim zagadnienia związane z polityką ekonomiczną i jej wpływem na handel międzynarodowy, istotą eksportu oraz bezpieczeństwem energetycznym. 

W rozdziale czwartym przedstawiono wyniki analizy dynamiki przychodów wybranych gospodarek narodowych z eksportu surowców energetycznych. W kolejnych częściach rozdziału przeanalizowano rozwój gospodarczy wybranych państw, a także zależności między eksportem surowców energetycznych a rozwojem gospodarczym. Natomiast w jego ostatniej części zaprezentowano scenariusze rozwoju gospodarczego wybranych krajów.

Praca została przygotowana w oparciu o aktualną literaturę przedmiotu. 
W szczególności, odwoływano się do pozycji naukowych z obszaru ekonomii, historii myśli ekonomicznej, międzynarodowych stosunków gospodarczych oraz ekonomiki surowców mineralnych. Ważnymi źródłami były również zagraniczne artykuły naukowe, bazy danych ekonomicznych instytucji narodowych i międzynarodowych a także akty prawa międzynarodowego i europejskiego.

Summary

Economic development and the availability of energy resources shape the level of 
and living conditions of the inhabitants of a given territory. The global market for energy resources, as well as the geopolitical aspect of their distribution on the world map, is reflected in the foreign policy of exporting countries. Countries widely recognised as world leaders engage economically and politically in selected regions of the world in order to secure cheaper access to raw materials. It should be noted, however, that ownership of energy raw material deposits is not synonymous with a high level of economic development for a country. 

The main objective of the study is to identify scenarios for the economic development of exporting countries in relation to energy commodity markets.

The first chapter covers theoretical considerations on the nature and functions of the national economy and issues related to the development and economic growth of countries. 
In addition, it presents the factors of economic development of countries and strategies to promote the development of national economies.

The second chapter outlines the importance of energy resources 
in economic development. The role of energy raw materials in the economy over the centuries, their place in international trade and their consumption between 2010 and 2020 are indicated. Within the subject matter of the chapter, a separate subsection is devoted to the classification of energy resources.

The third chapter focuses on the issue of Energy resources exports as an instrument of foreign economic policy. It presents issues related to economic policy and its impact on international trade, the nature of exports and energy security. 

The fourth chapter presents the results of an analysis of the dynamics of the revenues of selected national economies from the export of energy resources. The following sections of the chapter analyse the economic development of selected countries, as well as the relationship between energy commodity exports and economic development. Its final section, on the other hand, presents scenarios for the economic development of selected countries.

The paper was prepared on the basis of current literature on the subject. 
In particular, reference was made to scientific items from the fields of economics, history of economic thought, international economic relations and mineral economics. Foreign scientific articles, economic databases of national and international institutions, as well as acts of international and European law were also important sources.