Realistyczność jako kryterium oceny wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego

Streszczenie

W pracy podjęto tematykę realistyczności wieloletnich prognoz finansowych (WPF) sporządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego (JST) w Polsce. Zapewnienie realistyczności WPF jest głównym wyzwaniem, jakie stoi zarówno przed JST, jak i organami sprawującymi nadzór nad ich gospodarką finansową.

Autor pracy sformułował dwa cele badawcze. Pierwszy – metodyczny – zmierzający do określenia kryteriów oceny realistyczności WPF w oparciu o trafność oraz dopuszczalność prognoz dochodów i wydatków budżetowych, ze szczególnym uwzględnieniem doboru odpowiednich metod prognozowania. Drugi – aplikacyjny – polegający na sformułowaniu rekomendacji dla organów nadzoru nad gospodarką finansową JST, pozwalających na ocenę realistyczności WPF.

W związku z tak wyznaczonymi celami w pracy sformułowano trzy hipotezy badawcze. Pierwsza, odnosząca się do zgodności prognozowania przez JST dochodów budżetowych z prognozami PKB i wydatków budżetowych z prognozami wskaźnika CPI. Kolejna zakładająca, że metody naiwne pozwalają na wyznaczenie prognoz dochodów i wydatków budżetowych, odznaczających się wysoką trafnością. Trzecia dotycząca zróżnicowania ex post i ex ante ocen prognoz dochodów i wydatków budżetowych JST i ich różnic w ramach poszczególnych kategorii samorządów.

Praca składa się z pięciu rozdziałów, wstępu i zakończenia. W badaniach wykorzystano metody ilościowe – statystyczne i ekonometryczne. Poprzedzono je przeglądem literatury, analizą aktów prawnych oraz orzecznictwa sądowoadministracyjnego. 

Autor przedstawił własną definicję realistyczności i zidentyfikował metody prognozowania dochodów i wydatków budżetowych, które pozwalają wyznaczyć prognozy charakteryzujące się wysoką trafnością. Zaproponował również sposób oceny ex ante prognoz dochodów i wydatków budżetowych wyznaczanych i prezentowanych przez JST w WPF, poprzez ocenę założeń przyjmowanych do tych projekcji.

Summary

The dissertation addresses aspects related to the feasibility of multi-annual financial forecasts developed by local government units in Poland (LGUs). The feasibility of multi-annual financial forecasts is the main challenge faced by both LGUs and bodies supervising their financial management.

The author of this dissertation formulated two research objectives. The first objective, methodological one, is to determine the criteria for evaluating the feasibility of multi-annual financial forecasts based on the accuracy and admissibility of budget revenue and expenditure forecasts, with particular emphasis on the selection of appropriate forecasting methods. The second objective, applied one, consists of formulating recommendations for bodies supervising the financial management of LGUs, so as to be able to evaluate the feasibility of multi-annual financial forecasts.

With these objectives in mind, three research hypotheses are formulated in the dissertation. The first one refers to alignment between budget revenue forecasts prepared by LGUs and GDP forecasts and between budget expenditure forecasts and CPI forecasts. The second one assumes that naive methods provide budget revenue and budget expenditure forecasts characterised by high accuracy. The third one concerns ex post and ex ante differentiation of budget revenue and expenditure forecasts of LGUs and the mutual differences within particular categories of local governments.

The paper consists of five chapters, the introduction and the conclusion. The research uses quantitative methods: statistical and econometric ones. It is preceded by a literature review and an analysis of legal acts and administrative court decisions.

The author provides his own definition of feasibility and identifies methods of forecasting budget revenue and expenditure that allow for forecasts characterised by high accuracy. He also proposes a method of ex ante evaluation of budget revenue and expenditure forecasts determined and presented by LGUs in multi-annual financial forecasts, by assessing the assumptions adopted for these projections.