Morsko-lądowy łańcuch transportowy dla obsługi ładunków chłodzonych między Hiszpanią a Polską

Streszczenie

Rozprawa doktorska poświęcona została problemowi zrównoważonego transportu towarowego. Główną przesłankę podjęcia tematyki badawczej stanowiły zachodzące na Ziemi zmiany klimatyczne.
Celem rozprawy doktorskiej było opracowanie koncepcji kompleksowej oceny konkurencyjności morsko-lądowych łańcuchów transportowych ładunków chłodzonych między Hiszpanią a Polską na tle bezpośrednich przewozów drogowych.
Rozprawa opiera się na dwóch głównych hipotezach badawczych. Pierwsza zakłada, że w badanym okresie morsko-lądowe łańcuchy transportowe ładunków chłodzonych między Hiszpanią a Polską nie były konkurencyjne dla bezpośrednich przewozów drogowych pod względem kosztów wewnętrznych transportu. W drugiej hipotezie założono, że przyjęcie kosztów społecznych jako kryterium oceny konkurencyjności różnych rozwiązań transportowych przyczyni się do poprawy konkurencyjności morsko-lądowych łańcuchów transportowych ładunków chłodzonych między Hiszpanią a Polską w stosunku do bezpośrednich przewozów drogowych.
Badania przeprowadzono w latach 2015-2019, analizując dane statystyczne, przeprowadzając analizę i ocenę konkurencyjności kosztowej rozpatrywanych sposobów transportu oraz przeprowadzając wywiady z gestorami ładunków chłodzonych. Wypracowano kompleksowy model oceny konkurencyjności, uwzględniający zarówno koszty wewnętrzne, jak i koszty zewnętrzne transportu.
Wyniki przeprowadzonych badań pokazały, że transport morski między Hiszpanią a Polską odgrywał w analizowanym okresie niewielką rolę w obsłudze ładunków chłodzonych. Analiza konkurencyjności kosztowej wykazała, że przewozy morsko-lądowe były dla gestorów ładunków mniej konkurencyjne w stosunku do bezpośrednich przewozów drogowych. Główne przyczyny to dłuższy czas transportu, wyższe koszty oraz brak elastyczności.
Zaproponowana przez Autora nowa koncepcja oceny konkurencyjności morsko-lądowych łańcuchów transportowych na tle alternatywnych sposobów transportu została zaimplementowana na przykładzie transportu ładunków chłodzonych między Walencją a Warszawą. Pozwoliła na pozytywną weryfikację drugiej z hipotez badawczych. Autor zaproponowała również działania wspierające rozwój tych łańcuchów na poziomie administracji publicznej, uczestników rynku ładunków chłodzonych oraz portów morskich.
 

Summary

The doctoral dissertation was devoted to the problem of sustainable freight transport. The main reason for undertaking the research topic was the climate changes taking place on Earth.
The doctoral dissertation aimed to develop a concept of assessment of the competitiveness of sea-land transport chains of refrigerated cargo to direct road transport between Spain and Poland.
The dissertation is based on two main research hypotheses. The first assumes that during the period under study, sea-land transport chains of refrigerated cargo between Spain and Poland were not competitive with direct road transport in terms of internal transport costs. The second hypothesis assumed that adopting social costs as a criterion for assessing the competitiveness of various transport solutions will improve the competitiveness of sea-land transport chains of refrigerated cargo between Spain and Poland in relation to direct road transport.
The research was carried out in 2015-2019, analyzing statistical data, analyzing and assessing the cost competitiveness of the considered transport methods, and conducting interviews with refrigerated cargo operators. A comprehensive model for evaluating competitiveness was developed, considering both internal and external transport costs.
The research results showed that sea transport between Spain and Poland played a minor role in handling refrigerated cargo during the analyzed period. The cost competitiveness analysis showed that sea-land transport was less competitive for cargo operators than direct road transport. The main reasons are transit times, higher costs and lack of flexibility.
The new concept of assessing the competitiveness of sea-land transport chains against the background of alternative transport methods proposed by the author was implemented on transporting refrigerated cargo between Valencia and Warsaw. It allowed for a positive verification of the second research hypothesis. The author also proposed actions to support the development of these chains at the level of public administration, refrigerated cargo stakeholders and sea ports.