Implikacje ekonomiczne tak zwanych zabójczych przejęć z perspektywy antymonopolowej

Od kilku lat toczą się szerokie i ożywione debaty na temat stosunkowo nowego fenomenu tzw. zabójczych przejęć, tj. przejmowania przez duże, zasiedziałe na rynku przedsiębiorstwa (zwykle dominantów rynkowych) potencjalnych konkurentów (zwykle typu start-up) dysponujących innowacyjną technologią, w celu udaremnienia przyszłej konkurencji. Niniejszy artykuł ma na celu ustalenie, jakie są ekonomiczne reperkusje tego zjawiska i w jaki sposób wpływają one na podejście do niego władz odpowiedzialnych za ochronę konkurencji. Ustalenia te poprzedzono wstępnym objaśnieniem pojęcia i specyfiki zabójczych przejęć. Następnie zbadano dogłębniej ich skutki dla konkurencji oraz innowacji, z uwzględnieniem rzeczywistej skali tego zjawiska oraz jego empirycznych przykładów. Przedstawiono także zwięźle trudności w identyfikacji oraz ocenie zabójczych przejęć, implikowane ich ekonomiczną specyfiką. Metodologia artykułu opiera się głównie na analizie literatury ekonomicznej i prawniczej dotyczącej tytułowego zagadnienia, a po części także na analizie dogmatycznoprawnej regulacji antymonopolowych oraz praktyki ich stosowania. W świetle poczynionych uwag, niezależnie od koncepcyjnej niejednoznaczności zabójczych przejęć oraz ich złożonych implikacji ekonomicznych, rośnie – jak się wydaje – przekonanie, że jest to realny i poważny problem, któremu nie można zaradzić za pomocą jedynie konwencjonalnych narzędzi antymonopolowych, nie mówiąc już o samoregulacji rynkowej. Nie wydaje się, aby poszukiwanie optymalnej odpowiedzi na wyzwania stwarzane przez zabójcze przejęcia doprowadziło do znalezienia jednego, idealnego rozwiązania dla wszystkich jurysdykcji, choćby zważywszy na ich zróżnicowane uwarunkowania ekonomiczne i prawne.

There have been broad and vigorous debates for several years over a relatively recent phenomenon of so-called killer acquisitions, whereby incumbent large companies (mostly with market dominance) preempt future competition by acquiring potential competitors (mostly start-ups) equipped with innovative technology. The article explores the economic implications of such transactions, and how their repercussions influence the approach of the antitrust authorities to this phenomenon. First, an initial explanation of the concept and idiosyncrasies of killer acquisitions is presented. Then, their effects on innovation and competition are discussed in more depth, considering the actual scale of this phenomenon and its empirical examples. This is followed by a brief description of the difficulties in identifying and assessing killer acquisitions in terms of their economic characteristics. The article’s methodology is based on the analysis of economic and legal literature on the subject matter, and partly on the dogmatic and legal analysis of antitrust regulations and practice. Based on the research findings it is suggested that, despite the conceptual vagueness of killer acquisitions, as well as their complex economic implications, there seems to be a growing belief that this is a real and significant problem, which cannot be solved solely with conventional antitrust tools, not to mention the market’s self-regulation. It does not appear that searching for an optimal response to the challenges posed by killer acquisitions will lead to the development of a silver bullet, if only because of the jurisdiction-specific economic and legal backgrounds.