Konstytucyjna wolność przedsiębiorczości w kontekście społecznej gospodarki rynkowej – pożądane standardy regulacji

Przedmiotem opracowania są prezentacja i analiza wolności przedsiębiorczości w kontekście społecznej gospodarki rynkowej. Punkty odniesienia stanowią postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Autor odniósł się przede wszystkim do orzecznictwa polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz, w mniejszym stopniu, do stanowiska doktryny. Zasadne stało się przypomnienie cech istotnych wolności przedsiębiorczości (działalności gospodarczej), tak aby wskazać ich doniosłość względem przyjmowanych regulacji prawnych. Uznać należy, że wolność przedsiębiorczości stanowi pierwszy filar społecznej gospodarki rynkowej. Dwa pozostałe to własność prywatna oraz solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych. W podsumowaniu należy podkreślić całkowity brak konsekwencji w przyjmowanych regulacjach ustawowych, które powinny odpowiadać normom zadaniowym, w tym tendencjom wskazywanym w orzecznictwie i doktrynie. Mamy zatem do czynienia z istotną fikcją regulacji konstytucyjnych, co jest negatywną cechą dla całego polskiego porządku prawnego, zwłaszcza że po 2016 roku pozycja Trybunału Konstytucyjnego jest podważana. 

The subject of the study is the presentation and analysis of the freedom of entrepreneurship in the context of the social market economy. The points of reference are the provisions of the Constitution of the Republic of Poland. The author referred in particular to the jurisprudence of the Polish Constitutional Tribunal and, to a lesser extent, to the position of the doctrine. It has become justified to recall the essential features of the freedom of entrepreneurship (economic activity) in order to indicate their importance in relation to the adopted legal regulations. It must be recognized that freedom of enterprise is the first pillar of the social market economy. The other two pillars are private property and solidarity, dialogue and cooperation between social partners. In conclusion, it should be emphasized the complete lack of consistency in the adopted statutory regulations, which should comply with task standards, including the trends indicated in jurisprudence and doctrine. Therefore, we are dealing with a significant fictitious nature of constitutional regulations, which is a negative feature for the entire Polish legal order, especially since after 2016 the position of the Constitutional Tribunal is being questioned.