Ks. Jakub Falkowski – założyciel Instytutu Głuchoniemych w Warszawie, przyjaciel o. Jana Podgórskiego, prekursor nowoczesnego zarządzania i przywództwa

Artykuł przedstawia działalność ks. Jakuba Falkowskiego – założyciela Instytutu Głuchoniemych (1817) w Warszawie, prekursora nowoczesnego zarządzania i przywództwa, oraz jego związki ze Zgromadzeniem Redemptorystów w Piotrkowicach. Wygnani z Warszawy, założyli oni w roku 1824 w dobrach Stanisława Tarnowskiego i Laury z Potockich Tarnowskiej kryptoklasztor, zlikwidowany po powstaniu listopadowym. Ks. Falkowski przyjaźnił się z o. Janem Podgórskim i przyjeżdżał z niesłyszącymi dziećmi na letni wypoczynek do Piotrkowic. W artykule omówiono notatkę napisaną przez o. Bernarda Łubieńskiego na podstawie relacji jednego z uczniów piotrkowickiej szkoły, znajdującą się w zbiorach archiwalnych Warszawskiej Prowincji Redemptorystów. Dodatkowo związki Falkowskiego z redemptorystami zdaje się potwierdzać testament o. Karola Jestersheina i zapis uczyniony przez niego dla Instytutu Głuchoniemych. Artykuł opowiada o wymienionych źródłach, ich proweniencji na tle losów i działalności ks. Falkowskiego. Stawia ponadto hipotezy dotyczące tego, w jaki sposób i za czyim pośrednictwem mogło dojść do nawiązania znajomości Falkowskiego z redemptorystami. Jest próbą rekonstrukcji wzajemnych kontaktów i powiązań duchownych z wpływowymi sferami Królestwa Polskiego.

This article presents the activities of Fr Jakub Falkowski – founder of the Institute of the Deaf and Dumb (1817) in Warsaw, the precursor of modern management and leadership and his links with the Redemptorist Congregation in Piotrkowice. Banished from Warsaw, they founded a cryptocloister in 1824 in the estate of Stanisław Tarnowski and Laura Tarnowska, née Potocka, which was closed after the November Uprising. Fr Jan Podgórski was a good friend of Fr Falkowski and used to come with deaf children for summer holidays to Piotrkowice. The article discusses a note written by Fr Bernard Łubieński based on the description of one of the pupils of the Piotrkowice school, which is in the archival collection of the Warsaw Province of the Redemptorists. Additionally, Falkowski’s relationship with the Redemptorists seems to be confirmed by the will of Fr Karol Jestershein and a bequest he made to the Institute of the Deaf. The article talks about the above-mentioned sources, their provenance against the background of Fr Falkowski’s activities. It also poses hypotheses how and through whom Falkowski could get acquainted with the Redemptorists. It is an attempt to reconstruct the mutual contacts and connections of the clergy with influential spheres of the Kingdom of Poland.