Koncepcja rachunku kosztów jakości produkcji grzybów jadalnych

Streszczenie

Koszty jakości stanowią odzwierciedlenie podjętych w jednostce działań w celu zapewnienia odpowiedniej jakości produktów oraz efektywności wykorzystania zasobów, a także ukazują konsekwencje niedotrzymania wymagań jakościowych i marnotrawstwa zasobów. Tak zdefiniowane koszty jakości nabierają szczególnego znaczenia w przypadku działalności rolniczej, którą należy utożsamiać, także z uprawą grzybów jadalnych.

Działalność rolnicza wymaga położenia szczególnego nacisku na zapewnienie odpowiedniej jakości wytwarzanym produktom oraz podjęcia działań dla zapewnienia prawidłowości wykonywanych zadań. Jednocześnie istnieje potrzeba analizy kosztów z tym związanych, łącznie z analizą utraconych korzyści wskutek marnotrawstwa zasobów. W rezultacie może to oznaczać konieczność identyfikacji kosztów jakości i zarządzania nimi.

Głównym celem pracy jest opracowanie koncepcji rachunku kosztów jakości dostosowanej do potrzeb zarządzania produkcją grzybów jadalnych ze szczególnym uwzględnieniem uprawy pieczarek.  

Rozdział pierwszy przedstawia kluczowe aspekty jakości, definiując jej pojęcie oraz ukazując rolę w zarządzaniu przedsiębiorstwem, w tym zajmującym się produkcją rolną.

W pierwszej części rozdziału drugiego uwaga skupia się wokół form podatkowej ewidencji działalności rolniczej. Druga część, dotyczy natomiast diagnozy w zakresie grupowania kosztów w systemie ewidencyjnym rachunkowości oraz wykorzystania rachunku kosztów jako źródła informacji o kosztach działalności rolniczej.

Rozdział trzeci w całości został poświęcony kosztom jakości i ich rachunkowi, w tym szczególnie, w zarządzaniu podmiotem zajmującym się produkcją grzybów jadalnych.

Rozdział czwarty to propozycja autorskiej koncepcji rachunku kosztów jakości podmiotów zajmujących się uprawą pieczarek, opracowanej w świetle założeń tradycyjnego rachunku kosztów oraz w oparciu o zarządzanie procesowe. Przedstawienie koncepcji poprzedza określenie potrzeb informacyjnych w zakresie kosztów jakości z wykorzystaniem wyników badań ankietowych producentów pieczarek.

Rozdział piąty stanowi dopełnienie prezentowanych koncepcji rachunku kosztów jakości, wskazując obszary ich wykorzystania w zarządzaniu produkcją grzybów jadalnych, począwszy od planowania poprzez organizację procesów produkcyjnych i zarządzanie zasobami ludzkimi. Przetestowanie wybranych elementów opracowanej koncepcji w przedsiębiorstwie zajmującym się uprawą pieczarek umożliwiło ukazanie wpływu kosztów jakości na kształtowanie sytuacji finansowej jednostki.  

Summary

Quality costs reflect the activities undertaken in the unit to ensure the appropriate quality of products and the efficiency of resource use, and also show the consequences of failure to meet quality requirements and waste of resources. Quality costs defined in this way are of particular importance in the case of agricultural activity, which should be equated also with the cultivation of edible mushrooms.

Agricultural activity requires placing particular emphasis on ensuring the appropriate quality of manufactured products and taking actions to ensure the correctness of performed tasks. At the same time, there is a need to analyze the costs involved, including the analysis of lost benefits due to the waste of resources. As a result, this may mean identifying and managing quality costs.

The main purpose of the work is to develop a concept of quality cost accounting adapted to the needs of managing the production of edible mushrooms, with particular emphasis on mushroom cultivation.

The first chapter presents the key aspects of quality, defining its concept and showing the role in company management, including those dealing with agricultural production.

In the first part of the second chapter, attention is focused on the forms of tax records of agricultural activity. The second part, however, concerns the diagnosis of grouping costs in the accounting system and the use of cost accounting as a source of information on the costs of agricultural activity.

The third chapter was entirely devoted to quality costs and their accounting, in particular, in the management of an entity dealing in the production of edible mushrooms.

The fourth chapter is a proposal of the author's concept of quality cost accounting of entities involved in mushroom cultivation, developed in the light of the assumptions of traditional cost accounting and based on process management. Presentation of the concept is preceded by the determination of information needs in terms of quality costs using the results of surveys conducted by mushroom producers.

The fifth chapter complements the presented concepts of quality cost accounting, indicating the areas of their use in managing the production of edible mushrooms, starting from planning through the organization of production processes and human resources management. Testing selected elements of the developed concept in a company dealing with mushroom cultivation made it possible to show the impact of quality costs on the financial situation of the entity.